Εξαιρετικό κείμενο του Πλωρίτη, χρήσιμο και για την κατανόηση του διηγήματος του Μ. Χάκκα (Το ψαράκι της γυάλας) και για την κατανόηση της Ιστορίας της προδικτατορικής περιόδου
Πώς έκριναν το βασιλικό πραξικόπημα και την αποστασία μερικοί «υπεράνω
υποψίας» πολιτικοί και έντυπα
TA «NEA» είχαν την ωραία ιδέα να προσφέρουν
στους αναγνώστες τους ανάτυπα των φύλλων τους από τον Ιούλιο του 1965 - το
εναρκτήριο λάκτισμα για τη μεγαλύτερη πολιτική κρίση του δεύτερου μισού του
20ού αιώνα: τη σύγκρουση της τότε Αυλής με τον πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου, το
βασιλικό πραξικόπημα της 15.7.65 και την Αποστασία με τις χαλκευμένες
κυβερνήσεις-ανδρείκελα των Ανακτόρων... που γέννησαν το χουντικό πραξικόπημα
της 21.4.67 και την εφτάχρονη δικτατορία, για να καταλήξουν στην κυπριακή
τραγωδία, που τέλος δεν έχει ακόμα... H υπόμνηση των επαίσχυντων στιγμών της
ιστορίας ενός τόπου είναι το ίδιο διαφωτιστική και διδακτική με την έξαρση των
άθλων του: μαθαίνει (σ' όσους μαθαίνει) ποιοι και πώς προκάλεσαν εξαθλιώσεις
και καταστροφές ανεπούλωτες για δεκαετίες ολόκληρες, και υποδείχνει στους
επιγενόμενους τα «φευκτέα» και τα «δέοντα»...
Ας μου επιτραπεί, ωστόσο, να θυμίσω μερικές
σημαντικές (και «αδιάβλητες») διαπιστώσεις και εκτιμήσεις για τα «Ιουλιανά» -
που, όπως είναι φυσικό, δεν καταχωρήθηκαν στα «πρακτικά» των καθημερινών
εφημερίδων του καιρού εκείνου, μια και είδαν το φως αρκετά αργότερα.
A. H βασιλική εκτροπή. Ήταν αντισυνταγματικός ο εξαναγκασμός του νόμιμου πρωθυπουργού Γ.
Παπανδρέου σε παραίτηση και η συνακόλουθη σκυταλοδρομία «κατεψυγμένων»
πρωθυπουργών και κυβερνήσεων, που μοναδικό τους στήριγμα είχαν τη βασιλική
εύνοια;
Οι θρονολάτρες και αυλόφρονες της εποχής
διατείνονταν πως η βασιλική ενέργεια ήταν «συνταγματικότατη» - και μάλιστα, ο
μοναρχολάτρης Παν. Πιπινέλης είχε αναμέλψει το εξαίσιο δόγμα πως «Δικαίωμα του
βασιλέως είναι να διορίση πρωθυπουργόν ακόμη και τον κηπουρόν του»! (Οπως ήταν
φυσικότατο, ο Πιπ. έγινε τρέχοντας υπουργός στο μποστάνι της χούντας, επί των
Εξωτερικών δε...).
Αλλά, όμως, υποστήριζαν άλλοι - όχι μόνο
έγκριτοι συνταγματολόγοι, αλλά και πολιτικοί «υπεράνω υποψίας». Οπως ο τότε
αρχηγός της EPE (που είχε υποστυλώσει με την ψήφο της τις αυλικές κυβερνήσεις)
Παναγιώτης Κανελλόπουλος, σε υπόμνημα που υπέβαλε στον «άνακτα» έξι μήνες
αργότερα (Ιανουάριος 1966) και που δημοσιεύτηκε μετά εννιά χρόνια από τον
ίδιον1. Έλεγε δε τάδε:
«Εάν είπωμεν ότι τα πειράματα σχηματισμού
κυβερνήσεων, που εμφανίζονται εις την Βουλήν και πέφτουν, είναι επιτετραμμένον
να γίνωνται τρεις και τέσσερες ή και πέντε φορές, και να διαρκούν επί μήνας,
τότε αναγνωρίζομεν την δυνατότητα της παραβιάσεως του Συντάγματος και της
καταπατήσεως ρητής επιταγής του που λέγει, ότι η κυβέρνησις πρέπει να
στηρίζεται εις την εμπιστοσύνην της Βουλής».
Και λίγο πιο πάνω:
«Είναι πρωτοφανές αυτό που έγινε εδώ, δηλαδή να
εγκαταλείπουν το κόμμα των και τον αρχηγόν των κορυφαία στελέχη μόνον και μόνον
την ώραν που τους καλεί ο Ανώτατος Αρχων δια να τους κάμη πρωθυπουργούς ή
υπουργούς».
Τα ίδια, όμως, είχαν διακηρύξει και αυτοί ούτοι
οι «δοτοί» πρωθυπουργοί της Αποστασίας - προτού βέβαια, πάρουν το βασιλικό
χρίσμα. Ο υπ' αριθμ. 2 «πρωθυπουργός» Ηλ. Τσιριμώκος δήλωνε στις 20.7.65:
«Το δεκαπενθήμερον αυτό... θα μείνη εις την
νεοελληνικήν πολιτικήν ιστορίαν με το όνομα δεκαπενθήμερον της εντροπής», και
χαρακτήριζε την «λαθραίαν κατάκτησιν της εξουσίας... πολιτικήν και ηθικήν
ασχημίαν».
Οξύτερος ήταν ο νούμερο 3 «πρωθυπουργός» Στ. Στεφανόπουλος, στις 23.7:
«Αυτό το οποίον εγένετο αποτελεί έγκλημα κατά
του κόμματος, κατά της Δημοκρατίας και κατά των εθνικών συμφερόντων».
Αλλά δεν δίστασαν και πολύ να συν-ντροπιαστούν,
να συν-ασχημονήσουν και να συν-εγκληματίσουν για χάρη του πρωθυπουργικού
θώκου...
B. H απόσπαση βουλευτών της Ενώσεως Κέντρου. Πώς, τελικά, κατόρθωσαν Αποστάτες και παλατιανοί να «παρασύρουν»
βουλευτές της E.K., ώστε ν' αποκτήσουν (στην τρίτη απόπειρά τους) μιαν ισχνή
πλειοψηφία στη Βουλή;
Την απάντηση δίνει και πάλι ο Π. Κανελλόπουλος:
«Το χειρότερον... είναι ότι η απόσπασις των
αναγκαίων βουλευτών από τον κ. Παπανδρέου, δια να φθάση η πλειοψηφία εις τον
αριθμόν 152, έγινε με εξαγοράν συνειδήσεων, με υπουργοποίησιν ανθρώπων, που δεν
θα εγίνοντο ποτέ, υπό άλλας συνθήκας, υπουργοί, ακόμη και με άλλα απαράδεκτα
μέσα, που τα επληροφορήθην εξωδίκως αργότερα... Εδόθη εις τον Λαόν μας... το
φοβερόν παράδειγμα της εξαγοράς βουλευτών με τον υπουργικόν θώκον ή και με άλλα
ακατονόμαστα μέσα...».
Τα «ακατονόμαστα μέσα» τα κατονόμασαν, αργότερα,
πέντε βουλευτές της E.K. (T. Κεφαλληνός, Γ. Λαζαρίδης, Απ. Βαρδαλούκας, Θ.
Παπαπαναγιώτου, Αν. Παπαδόπουλος) καταγγέλλοντας στη Βουλή τις «απόπειρες
εξαγοράς τους με υπουργεία και οικονομικά ανταλλάγματα». (Πρακτικά Βουλής, 29.11.1965).
H ίδια απόπειρα με τα ίδια ανταλλάγματα είχε γίνει και για τον βουλευτή Ευαγ.
Πέτσο, όπως αφηγήθηκε ο γιος του βουλευτής Γ. Πέτσος2...
Απ' αυτόν τον εύοσμο ανθώνα δεν μπορούσε να
λείψει και ο τότε λεγόμενος «ξένος παράγων»: Εντεκα
χρόνια αργότερα, η «Washington Post» θα γράψει: «H CIA πάντα διέθετε χρήματα
για να επηρεάζει τα αποτελέσματα όλων των εκλογών που είχαν διεξαχθεί στην
Ελλάδα πριν από το πραξικόπημα του 1967» (4.1.1976). Ακόμα πιο συγκεκριμένοι
ήταν οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης»: «Ο John Maury, "σταθμάρχης" της CIA
από το 1962 ως το 1968, εργάστηκε για λογαριασμό των Ανακτόρων το 1965. Βοήθησε
τον βασιλιά Κωνσταντίνο να εξαγοράσει βουλευτές της Ενώσεως Κέντρου, ώστε να
ανατραπεί η κυβέρνηση Παπανδρέου» (2.8.1974). Το 'να χέρι λαδώνει τ' άλλο...
ΌΠΩΣ θα θυμούνται όσοι έζησαν τους μήνες
εκείνους, η χώρα είχε βυθιστεί στο χάος, στην οργή και στην αγανάκτηση για την
πολιτική και ηθική καταρράκωση του δημόσιου βίου, που την είχε προκαλέσει η
άνομη αξίωση του «άνακτος» να αλωνίζει στη χώρα σύμφωνα με τις δικές του
ορέξεις και βλέψεις.
Οι μόνοι περιχαρείς ήταν κάποιοι συνωμότες που,
μέσα από τα άντρα τους, λάδωναν τις ερπύστριες των αρμάτων τους, μια και η
ανακτορική ανωμαλία άνοιγε τον δρόμο για τη δική τους τρισ-ανωμαλία - την
υφαρπαγή της εξουσίας, την επιβολή της δικής τους κτηνώδους αυταρχίας και την
αδίστακτη λεηλάτηση του τόπου. Μόνο ανιστόρητοι, ανίδεοι και ιδιοτελείς μπορούν
ν' αρνηθούν πως το αίσχος της ιουλιανής αυλοκρατίας στάθηκε η γενεσιουργός
αιτία της αίσχιστης απριλιανής δικτατορίας, πως τα γονίδια της βασιλικής
εκτροπής ήταν εκείνα που γεννοβόλησαν το έκτρωμα της εφτάχρονης τυραννίας και
εθνικής προδοσίας...
................................
1. Πρώτα, στην «Καθημερινή» (Μάιος 1975) και
ύστερα στο βιβλίο του Ιστορικά Δοκίμια, 1975, σελ. 76 επ. και ειδικά σελ. 77,
80, 82.
2. Σπ. Λιναρδάτου, Από τον Εμφύλιο στη
χούντα, τόμ. E´, 1964-67, Παπαζήσης, σελ. 278-9,
285-6.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου