Άγνωστο κείμενο: Ι. Ευαγγέλου
Τρίμηνο: Α΄ Ημερ.: 2/11/09 Καθηγήτρια: Βαλεντίνα Σαλτέ
ΓΡΑΠΤΗ ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ
Μέρος Α: Αδίδακτο κείμενο (μονάδες 20)
Να διαβάσετε το πιο κάτω κείμενο και να απαντήσετε στις ερωτήσεις που ακολουθούν:
Η παιδεία, η μάθηση και η αγάπη της αλήθειας είναι απ’τα πιο θετικά στοιχεία για την άνοδο του ανθρωπιστικού ιδεώδους. Και λέγοντας μάθηση, δεν εννοούμε τόσο την ευρυμάθεια, όσο την κατάλληλη εκείνη παίδευση που οδηγεί σε μια πνευματική καλλιέργεια τέτοια, που θα είναι σε θέση να κάνει την ψυχή ν’αναπτύξει μόνη της την κάθε λανθάνουσα δύναμη, όπως την αντιληπτική, τη διερευνητική και κριτική ικανότητα (φιλέρευνα και κριτικό πνεύμα), το θάρρος της γνώμης, τη φιλοσοφική κλίση, την αγάπη του λόγου και της τέχνης, την ανάπτυξη του δημιουργικού ταλέντου κλπ. Φυσικά, σκοπός της μόρφωσης δεν πρέπει να θεωρείται η ίδια η μόρφωση, όπως ούτε η τέχνη για την τέχνη την ίδια είναι σκοπός. Η κοινή ωφέλεια και η ελάττωση του ανθρώπινου πόνου, είναι ο μοναδικός σκοπός.
Μια τέτοια λοιπόν παραγωγική μάθηση και παιδεία έχει για στόχο του ο ανθρωπισμός. Ένα πνεύμα υψηλό και ρεαλιστικό που ζητάει να σηκώσει τον άνθρωπο απ’ το νεκρό γράμμα και τη στενή αντίληψη, δίνοντάς του μια φιλοσοφία ζωής και έναν πόθο ζωής. «Ολόκληρη η Ευρώπη οφείλει στον ανθρωπισμό τη διάχυση του νέου αυτού πνεύματος: τη μύηση σε δυνάμεις εχθρικές προς την ημιμάθεια, τη δεισιδαιμονία και τη σχολαστικότητα» παρατηρεί ο Jebb.
Το βαθύτερο νόημα και την αποστολή της παιδείας μάς την καθόρισαν οι Έλληνες. Ξεχωρίζουν οι Έλληνες πολύ αυστηρά την Παιδεία από τον επαγγελματικό καταρτισμό του ατόμου. Οι Έλληνες είχαν την πεποίθηση ότι η ανθρώπινη προσωπικότητα δεν μπορεί να βρει την τελειοποίησή της μέσα στο επάγγελμα, γιατί η έκταση του επαγγέλματος δεν καλύπτει την περιοχή της ανθρώπινης προσωπικότητας ολόκληρης. Το πρόβλημα της ελληνικής Παιδείας ήταν η διάπλαση της προσωπικότητας ως πηγής από την οποία αναδίνεται ο γενικός τόνος ο χαρακτηριστικός για όλες τις εκδηλώσεις του ατόμου, χωρίς να δεσμεύεται το άτομο από τις απαιτήσεις της επαγγελματικής τεχνικής.
Η κλασική Παδεία την οποία εννοούμε όταν μιλούμε για ανθρωπιστικές σπουδές είναι κυρίως τα Γράμματα (Φιλοσοφία, Ιστορία, Κοινωνιολογία, κλπ.) και τα Καλά Γράμματα (Φιλολογία, Λογοτεχνία, κλπ.) Αυτό όμως δε σημαίνει πως οι Επιστήμες (θεωρητικές και πρακτικές) είναι αμέτοχες στην προαγωγή του ανθρωπισμού, μια που μ’αυτές κυρίως αμβλύνεται ο ανθρώπινος πόνος. Μέσα στο χώρο της κλασικής παιδείας βρίσκονται επίσης και οι Καλές Τέχνες, κι όπως έχουμε έναν «ηθικό ουμανισμό» έτσι έχουμε κι έναν «καλλιτεχνικό ουμανισμό».
Τελικός σκοπός της γνώσης και της επιστημονικής σκέψης γενικότερα, είναι βέβαια η κατάκτηση της αλήθειας. Με τη μάθηση, με τη γενική μόρφωση, ο νέος άνθρωπος, θα πολιορκήσει την κάθε αλήθεια – την ηθική, την γνωσιολογική, την αισθητική – και θα λύσει ένα πλήθος απ’ τις απορίες που κατακλύζουν την ψυχή του. Η παιδεία, είναι εκείνη που θα οδηγήσει στην αυτογνωσία και στη συνείδηση του μέτρου.
Ι. Ευαγγέλου, Παιδεία, περ.«Γλώσσα και Παιδεία»
Ερωτήσεις:
Α1. Να γράψετε περίληψη του πιο πάνω αποσπάσματος (100-110 λέξεις) (μ. 8)
Α2. (α) Να εντοπίσετε και να γράψετε τα δομικά στοιχεία της 1ης παραγράφου.
(β) Να αναφέρετε δύο τρόπους ανάπτυξης της 1ης παραγράφου. (μ. 6)
Α3. Ποια είναι η σχέση «παιδείας» και «ανθρωπισμού» σύμφωνα με όσα αναφέρει ο συγγραφέας στη 2η παράγραφο;
Ποιο τρόπο πειθούς χρησιμοποιεί ο συγγραφέας στη 2η παράγραφο και γιατί;
(μ. 6)
Μέρος Β: Γλώσσα (μονάδες 10)
Β1. Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις υπογραμμισμένες λέξεις:
· η διάπλαση της προσωπικότητας
· η ελάττωση του ανθρώπινου πόνου
· απορίες που κατακλύζουν την ψυχή (μ.3)
Β2. Να γράψετε ένα αντίθετο για καθεμιά από τις υπογραμμισμένες λέξεις:
· άνοδο του ανθρωπιστικού ιδεώδους
· να δεσμεύεται το άτομο
· αμβλύνεται ο ανθρώπινος πόνος (μ.3)
Β3. Να ετυμολογήσετε τις ακόλουθες λέξεις:
ευρυμάθεια, αμέτοχες (μ.4)
Μέρος Γ: Παραγωγή επικοινωνιακού λόγου (έκθεση) (μονάδες 40)
«Το πρόβλημα της ελληνικής Παιδείας ήταν η διάπλαση της προσωπικότητας ως πηγής από την οποία αναδίνεται ο γενικός τόνος ο χαρακτηριστικός για όλες τις εκδηλώσεις του ατόμου, χωρίς να δεσμεύεται το άτομο από τις απαιτήσεις της επαγγελματικής τεχνικής.»
Ως πρόεδρος της σχολείου σας να γράψετε μια επιστολή στον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας, για να εκφράσετε εκ μέρους όλων των μαθητών του σχολείου σας απόψεις και εισηγήσεις για το πώς το δημόσιο σχολείο μπορεί να συμβάλει στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας των νέων, ώστε να τους βοηθήσει να γίνουν πολίτες ικανοί να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της εποχής μας. (έκταση 400-450 λέξεις)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου