Ερωτήσεις στο Άξιον Εστί του Οδυσσέα Ελύτη

Οδυσσέα Ελύτη, Άξιον Εστί

-        Σε ποια ιστορικά γεγονότα παραπέμπει η όλη ποιητική αφήγηση; ή

-        Ποιο είναι το ιστορικό υπόβαθρο της ποιητικής σύνθεσης;

Ψαλμός Β

1.     Να εντοπίσετε και να αναπτύξετε τους στίχους με τους οποίους ο ποιητής διατυπώνει την πίστη του στην αδιάσπαστη συνέχεια της ελληνικής γλώσσας.         ή

Σε ποιες περιόδους του ελληνικού πολιτισμού παραπέμπει το ποίημα; Να εντοπίσετε και να εξηγήσετε τους σχετικούς στίχους;

2.     Να γράψετε τρία εκφραστικά μέσα που χρησιμοποιεί ο Οδυσσέας Ελύτης και να τεκμηριώσετε την απάντησή σας με παραδείγματα από το ποίημα.

3.     Να παρουσιάσετε τα συναισθήματα και τη στάση του ποιητή απέναντι στην ελληνική γλώσσα.

4.     Πώς διαγράφεται η σχέση ανάμεσα στο ελληνικό τοπίο και τη γλώσσα;

5.     Να εντοπίσετε και να εξηγήσετε διακειμενικές αναφορές στο ποίημα.

6.     Να εντοπίσετε στο ποίημα και να εξηγήσετε τις αναφορές (α) στις ιστορικές περιπέτειες του Ελληνισμού, (β) στη χριστιανική παράδοση (γ) στον αρχαίο κόσμο και (δ) στην πνευματική και την πολιτιστική κληρονομιά του Ελληνισμού.

7.     Ποιοι παράγοντες διαμόρφωσαν την ελληνική γλώσσα, όπως διαφαίνονται μέσα στον Ψαλμό Β΄;

Άσμα δ

1.     Στο άσμα δ’ ο ποιητής εκφράζει αισιόδοξα µηνύµατα. Να τα επισηµάνετε και να τα αναλύσετε µε συντοµία.

2.     Με ποιες ιστορικές περιπέτειες του Ελληνισμού συνδέεται το άσμα δ΄; Να τεκμηριώσετε με αναφορές από το ποίημα.

3.     Πώς διαγράφεται η σχέση ανάμεσα στον Ελληνισμό και το Χριστιανισμό στο άσμα δ΄;

4.     Ποια είναι η λειτουργία του φωτός στο ποίημα;         ή

Να εντοπίσετε τις λέξεις που παραπέμπουν στο αντιθετικό σχήμα φως – σκοτάδι, και να σχολιάσετε τη σημασία τους;

5.     Γιατί η άνοιξη χαρακτηρίζεται ως ακριβή;

6.     Τι συμβολίζουν: «το σώμα του Μαγιού», το «βαθύ πηγάδι», οι «Μάγοι», «το έντομο της μνήμης», «η Άβυσσος»;

7.     Πώς ερμηνεύεται η αλλαγή στα ρήματα της επωδού; (έχτισες, έκλεισες / έζωσες, θεμέλιωσες)

8.     Ποια είναι η σημασία του ελληνικού τοπίου στο ποίημα;

9.     Ποιο ρόλο κλήθηκε να διαδραματίσει το «έντομο της μνήμης» στις συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες, όπως διαγράφονται στο άσμα δ;

10.  Να σχολιάσετε τη στροφή απέναντι στον «Πρωτομάστορα Θεό» στην επωδό του άσματος δ΄, παρατηρώντας τη σταδιακή διαφοροποίηση του ύφους;

11.  Να επισημάνετε τη σχέση ανάμεσα στο δημοτικό τραγούδι και το άσμα δ΄, τεκμηριώνοντας την απάντησή σας με φράσεις του ποιήματος. Στη συνέχεια να εντοπίσετε στοιχεία που παραπέμπουν στην αρχαία και τη νεότερη λαϊκή παράδοση του Ελληνισμου.

Λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό υπόβαθρο της ποιητικής σύνθεσης «Άξιον Εστί», να εξηγήσετε πώς συνδέεται νοηματικά ο «Ψαλμός Β΄», με το «άσμα δ΄».