Οδυσσέα Ελύτη, Άξιον Εστί


Το έργο εκδόθηκε το 1959. Ο τίτλος του παραπέμπει στη χριστιανική παράδοση καθώς και στη θεία λειτουργία. Το ίδιο και η δομή του και σε πολλά σημεία ο λόγος, η γλώσσα του. Το λεξιλόγιο του περιλαμβάνει λέξεις, τρόπους συντακτικούς και ρυθμούς από όλες τις περιόδους της Ελληνικής γλώσσας, από την Παλαιά Διαθήκη, τη Βυζαντινή υμνογραφία, τα δημοτικά τραγούδια, τα λαϊκά μεσαιωνικά παραμύθια, τον Ερωτόκριτο, το Μακρυγιάννη, το Σολωμό, τον Κάλβο τον Παλαμά, το Σικελιανό, τον Παπαδιαμάντη. Επιπλέον, ο Ελύτης δημιουργεί νεολογισμούς, καθώς χρησιμοποιεί τις λέξεις σαν ζωγράφης ή γλύπτης ή σαν μουσικός, πλάθοντας και μορφοποιώντας τις σαν να ήταν χρώματα ή ύλη ή ήχοι παρμένοι από τη φύση ή την παράδοση. Την πίστη του στη διαχρονική δύναμη της γλώσσας και στη σχέση της με την ελληνική φύση, την ιστορία και την παράδοση, τη δηλώνει ξεκάθαρα ο ποιητής στον Ψαλμό Β από τα Πάθη.
Η όλη ποιητική σύνθεση αποτελείται από τρεις ενότητες, οι οποίες έχουν αυτοτέλεια αλλά και σύνδεση μεταξύ τους, υποδηλώνοντας την ενότητα της ζωής:
1.    Η Γένεσις: Αποτελείται από 7 ύμνους που περιγράφουν ποιητικά τη δημιουργία του κόσμου, αλλά και του ελληνικού χώρου και του ίδιου του ποιητή. Έτσι κόσμος και άτομο είναι αλληλένδετα και ο ποιητής ταυτίζεται με το έθνος του.
2.    Τα Πάθη: Ταυτίζοντας το άτομο με το σύνολο, ο ποιητής εκφράζει την εποποιία του ελληνικού λαού κατά τον Β΄Παγκόσμιο πόλεμο, αρχίζοντας από το μέτωπο της Αλβανίας, τη νίκη κατά των Ιταλών, την επίθεση των Γερμανών, την Κατοχή, την αντίσταση μέχρι την Απελευθέρωση. Τα Πάθη χωρίζονται σε τρεις ενότητες με τους τίτλους:
α) Η συνείδηση μέσα στην παράδοση
β) Η συνείδηση μέσα στον κίνδυνο
γ) Η συνείδηση μέσα στην υπέρβαση του κινδύνου
Αποτελούνται από 18 Ψαλμούς, 12 Άσματα ή Ωδές και 6 Αναγνώσματα, τα οποία ακολουθούν σταθερή δομή ως προς τη σειρά τους  σε όλες τις ενότητες: ΨΨΩΑΩΨΨΩΑΩΨΨ
-       Τα Αναγνώσματα είναι πεζά και αποτελούν ιστορικές αφηγήσεις με έντονο το επικό στοιχείο.
-       Οι Ψαλμοί εκφράζουν κυρίως το ατομικό εγώ, ενώ με λυρικές αξομολογήσεις ταυτίζουν το πάθος της προσωπικής περιπέτειας με το πάθος του έθνους, τόσο στον πόλεμο, όσο και στα καθημερινά εναγώνια βιώματα. Αριθμούνται με κεφαλαία γράμματα.
-       Οι Ωδές αποτελούν καθολικές εκφράσεις, καθώς θυμίζουν τα χορικά άσματα. Αριθμούνται με μικρά γράμματα.
3.    Δοξαστικό. Δοξαστικό παραλλήρημα που υμνεί την αιώνια Ελλάδα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αρχειοθήκη ιστολογίου

Αναγνώστες