Ερωτήσης σύγκρισης κειμένων

Κείμενα:

Πεζά: Αριάγνη, Πορτοκαλόκηπος, +13-12-43

Ποιητικά: Σαλαμίνα της Κύπρος, Η πόλις, Απολείπειν ο θεός Αντώνιον, Άξιον εστί, (άσμα δ, ψαλμός Β) Ονήσιλος, Αποχαιρετισμός, Στα στέφανα της κόρης του

Ερωτήσεις: Β. Σαλτέ

1.     Τι κοινό παρατηρείτε ανάμεσα στην Αριάγνη και τον ήρωα του "Αποχαιρετισμού";

2.     Να παρουσιάσετε τη συμπεριφορά των ανθρώπων στο πιο πάνω απόσπασμα από τον «Πορτοκαλόκηπο» (Ωστόσο τον τελευταίο καιρό... Μαζί τους κι ο Αρτέμης) και αυτήν του πλήθους στον «Καιόμενο», σε σχέση με το ιστορικό / πολιτικό πλαίσιο της εποχής. Στη συνέχεια να τις συγκρίνετε.

3.     Ποια είναι η σχέση της φύσης με το δρώμενο, σε κάθε ένα από τα δύο αποσπάσματα; (Πορτοκαλόκηπος, †13-12-43)

4.     Γ. Σεφέρη, Σαλαμίνα της Κύπρος ("Κύριε, βόηθα να θυμόμαστε… ξεριζώσουμε...". και Οδ. Ελύτη, άσμα δ Σάλεψε σαν το σπέρμα... στα βουνά με θεμέλιωσες (!)

α) Στα πιο πάνω αποσπάσματα εκφράζονται αισιόδοξα μηνύματα. Να τα επισημάνετε και να τα αναλύσετε με συντομία, εξηγώντας τις πηγές της αισιοδοξίας του κάθε ποιητή, όπως φαίνονται στα αντίστοιχα ποιήματα.

β) Σε ποια κοινή ιστορική περίοδο αναφέρονται τα δύο ποιητικά αποσπάσματα;

γ) Να αναλύσετε τη σημασία της μνήμης σε κάθε ένα από τα δύο ποιητικά αποσπάσματα.

5.     Να εντοπίσετε στα πιο πάνω λογοτεχνικά αποσπάσματα (Αριάγνη και Σαλαμίνα της Κύπρος) και να αναφέρετε δύο χαρακτηριστικά γνωρίσματα της αγγλικής αποικιοκρατικής πολιτικής, τεκμηριώνοντας την απάντησή σας με στοιχεία από τα κείμενα.

6.     Να εντοπίσετε δύο τεχνικές που χρησιμοποιεί ο Καβάφης και στα δύο ποιήματα και να εξηγήσετε με συντομία τι υπηρετεί η χρήση τους στο κάθε ποίημα.

7.     Στο ποίημα «η πόλις» διαγράφεται ένα «εδώ» κι ένα «αλλού» για τον ήρωα. Αντίστοιχα διαγράφεται ο τόπος του παρόντος και αυτός του «αλλού» για  τους ήρωες στο πιο πάνω απόσπασμα από την «Αριάγνη».

Να εξηγήσετε σε κάθε ένα από τα δύο αποσπάσματα: (α) ποιο είναι το «εδώ» και ποιο το «αλλού», (β) ποια είναι τα αίτια της «φυγής», (γ) πώς τα πρόσωπα θα βιώσουν αυτή τη «φυγή» και την άφιξή τους στην «άλλη πόλη».

8.     Να παρουσιάσετε τις απόψεις που εκφράζονται από τα διάφορα πρόσωπα στα πιο πάνω αποσπάσματα  (Αριάγνη, Αποχαιρετισμός) και να τις σχολιάσετε ως προς την ηθική τους διάσταση.

9.     Να παρουσιάσετε και να συγκρίνετε τη συμπεριφορά των Κυπρίων στα δύο αποσπάσματα (Πορτοκαλόκηπος, Ονήσιλος), τοποθετώντας την μέσα στο ιστορικό πλαίσιο της κάθε εποχής.

10.  Να σχολιάσετε το ρόλο των επαναλήψεων στα πιο πάνω αποσπάσματα.

11.  Να εντοπίσετε στο κάθε ένα από τα πιο πάνω απόσπασμα και να εξηγήσετε έναν υπαινιγμό.

12.  Να τοποθετήσετε τα κείμενα από τα οποία είναι παρμένα τα πιο πάνω αποσπάσματα στο ιστορικό τους πλαίσιο.

13.  Να εντοπίσετε στα δύο αποσπάσματα και να εξηγήσετε δύο κοινά στοιχεία (τεχνικής ή περιεχομένου).

14.  Να εντοπίσετε και να εξηγήσετε δύο διακειμενικές αναφορές / δάνεια / ποιητικές ενσωματώσεις.

15.  Να εντοπίσετε και να εξηγήσετε ένα σημείο αυτοαναφορικότητας (π.χ. στον Πορτοκαλόκηπο)

16.  Να σχολιάσετε τη “συνομιλία” των πιο πάνω κειμένων.

17. Να παρουσιάσετε και να συγκρίνετε τη χρήση του εξωλογικού στοιχείου στα δύο ποιήματα (Ονήσιλος, Στα στέφανα της κόρης του)

Βαλεντίνα Σαλτέ, Φιλόλογος