Διαγωνισμός Δοκιμίου Ελληνικής Πρεσβείας 2013-14

Ο διαγωνισμός θα διεξαχθεί την Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2014 (10.30 – 13.30)

Το θέμα θα κινηθεί πάνω στους άξονες που σας δόθηκαν με τη σχετική εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Η ανάπτυξη του θέματος πρέπει να στηριχθεί στο ακριβές θέμα που θα σας δοθεί τη μέρα του διαγωνισμού.

Γενικό Θέμα: Ελληνισμός – Ευρώπη – Ανθρώπινα Δικαιώματα – Κρίση

  

Σας δίνονται πιο κάτω αναλυτικά τα ζητούμενα, ενδεικτικό σχεδιάγραμμα και κάποιες συμβουλές για το πώς θα γράψετε. Καλό διάβασμα...

Βασικές πτυχές του θέματος που δόθηκαν με την εγκύκλιο του ΥΠΠ:

1.     Ο αγωνιστικός, δημοκρατικός και συμμετοχικός χαρακτήρας της μακραίωνης ιστορίας του Ελληνισμού ως οδοδείκτης για την επίτευξη των εθνικών στόχων.

2.     Τα εθνικά και ανθρώπινα δικαιώματα ως διάσταση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης

3.     Ενεργός πολίτης και αλληλέγγυα κοινωνία ως στοιχεία αντιμετώπισης των συνεπειών της κρίσης.

Από τα πιο πάνω διαφαίνονται τα εξής συναφή δεδομένα / ζητήματα προς συζήτηση:

·       Η παγκόσμια οικονομική ύφεση (κρίση), η «νέα τάξη πραγμάτων» στο πλαίσιο της οικονομικής παγκοσμιοποίησης και οι συνακόλουθες κοινωνικές συνέπειες / συνέπειες στις συνθήκες διαβίωσης (τέταρτος κόσμος στις δυτικές χώρες, άνοιγμα ψαλίδας βορρά-νότου, Ευρώπη δύο ταχυτήτων/ Ευρώπη του βορρά – Ευρώπη του νότου, νεόπτωχοι, ανεργία και υποαπασχόληση, κυρίως των νέων ανθρώπων, μετανάστευση, πολυπολιτισμικές κοινωνίες, περιθωριοποίηση μεγάλων πληθυσμιακών συνόλων, ... )

·       Οι ιδιαιτερότητες της Ελλάδας (κοινωνικές, πολιτικές, οικονομικές) – και τα νέα οικονομικά δεδομένα που δημιούργησε στη χώρα η οικονομική κρίση (η χρεοκοπία της χώρας, το μνημόνιο, τα δυσβάσταχτα δάνεια, οι πολιτικές λιτότητας, η ανεργία, η φτώχεια, η συρρίκνωση του βιοτικού επιπέδου, το απότομο τέλος του υπερκαταναλωτισμού)

·       Η πολιτική, κοινωνική και ηθική κρίση στην Ελλάδα ως παράγοντας της οικονομικής κρίσης (πολιτική διαφθορά, ρόλος των ΜΜΕ, διαφθορά στις τάξεις ομάδων πολιτών) – αδυναμία του κράτους να αντιμετωπίσει τη σωρεία κοινωνικών προβλημάτων.

·       Οι συνέπειές της κρίσης στους πολίτες (φτώχεια, υψηλά ποσοστά ανεργίας ανάμεσα στους νέους, απελπισία, αδιέξοδα, κοινωνική περιθωριοποίηση, μετανάστευση,...) και στο σύνολο της κοινωνίας (διάσπαση κοινωνικής συνοχής, καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων απαξίωση της δημοκρατίας και των δημοκρατικών θεσμών, φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας, ατομικισμός, ωχαδελφισμός, αδιαφορία για τα κοινά, ή ακόμη βία, εγκληματικότητα, ιδεολογική σύγχυση, ακραίες ιδεολογίες που καταστρατηγούν τις αρχές της δημοκρατίας, νεοναζισμός, παρακράτος, τρομοκρατία, δαιμονοποίηση της πολιτικής, ευρωσκεπτικισμός, απόρριψη ευρωπαϊκού ιδεώδους, αλλά και η άκρατη απαισιοδοξία και ο φόβος για την καταστροφή του Ελληνισμού που συχνά οδηγούν σε εθνικιστικές υστερίες και υπερβολές εκ μέρους μερίδας των Ελλήνων, κάποτε μάλιστα εις βάρος των συνανθρώπων τους, Ελλήνων ή ξένων...)

Ζητούμενα - Προκλήσεις - Εισηγήσεις:

Ø     Αναγκαιότητα για στροφή της πολιτικής των χωρών-μελών της ΕΕ προς τον άνθρωπο, το σεβασμό των δικαιωμάτων του και την κοινωνική συνοχή και προς τη λήψη μέτρων στο πλαίσιο μιας (νέας) ευρωπαϊκής πολιτικής αλληλεγγύης.

·       Η σημασία της ανάληψης της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Ελληνική Δημοκρατία. Ο ελληνικός πολιτισμός και οι διαχρονικές του αξίες (πίστη και σεβασμός στον άνθρωπο, μέτρο, δημοκρατία, ελευθερία, συμμετοχικότητα, κ.ά.) ως οδοδείχτης μιας νέας πορείας προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Ζητήματα που θα αναδειχθούν μεταξύ άλλων: Αφενός οι καινοτόμες πολιτικές απασχόλησης και εργασίας, η έρευνα και η καινοτομία με έμφαση στην ενεργό εμπλοκή των νέων στα κέντρα λήψης αποφάσεων, στους δημοκρατικούς θεσμούς, στα επιστημονικά – ερευνητικά κέντρα, στην εργασία, η κινητικότητα των εργαζομένων και αφετέρου η κοινωνική συνοχή, η έννοια του ενεργού πολίτη, η ισότητα και ο σεβασμός των πολιτικών, ανθρώπινων και δημοκρατικών δικαιωμάτων, η αλληλεγγύη ως πυρήνας της κοινωνικής οργάνωσης, η Ευρώπη των πολιτών,

Ø     Απαιτούμενες αλλαγές στα εκπαιδευτικά συστήματα των ευρωπαϊκών κρατών (με επίκεντρο τον άνθρωπο, τις ικανότητες, τη δημιουργικότητά του, στροφή προς την έρευνα και την καινοτομία)

Ø     Η ελληνική εκπαίδευση μπροστά στις προκλήσεις της εποχής μας. Τα ιδανικά του ελληνικού πολιτισμού ως διαχρονικός στόχος της ανθρωπιστικής παιδείας: Ποιο ρόλο καλείται να διαδραματίσει η ελληνική παιδεία σήμερα σε σχέση με τα προβλήματα που ταλανίζουν τη χώρα (και την Ευρώπη στο σύνολό της); Σύμφωνα με τα δεδομένα που αναφέρθηκαν προηγουμένως, ποιες αξίες πρέπει να μεταλαμπαδεύσει η παιδεία (αξίες ενεργού πολίτη) και ποιες δεξιότητες πρέπει να αναπτύξει στους νέους (δεξιότητες διά βίου μάθησης, πολυγλωσσία, ερευνητικές, δημιουργικές);

Ø     Ο αγωνιστικός, δημοκρατικός και συμμετοχικός χαρακτήρας της μακραίωνης πορείας του Ελληνισμού, ως πυρήνας για την παιδεία των νέων. Άντληση μαθημάτων ανθρωπιάς, αλληλεγγύης και αγωνιστικότητας μέσα από την ιστορία, την παράδοση, την ενασχόληση με τις τέχνες και τον πολιτισμό.

Ø     Αφύπνιση της κοινωνίας των πολιτών / αίτημα για ένα νέο μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης, βασισμένο στην αξία της ζωής, την πραγματική δημοκρατία, για μια κοινωνία αλληλεγγύης και σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου όχι μόνο στα λόγια αλλά κυρίως με πράξεις και έργα.

Ø     Παράλληλα, ανάγκη για στροφή σε ένα πιο λειτουργικό μοντέλο ανάπτυξης, σε ρηξικέλευθες, καινοτόμες, πρωτοποριακές επιστημονικές απαντήσεις στις προκλήσεις της εποχής μας, στην έρευνα, στην καινοτομία, στη δημιουργικότητα, στον πολιτισμό ... για απεγκλωβισμό από τα οικονομικά και κοινωνικά αδιέξοδα.

Ø     Ανάγκη να δοθεί ελπίδα στους νέους και δυνατότητα για εργασία, με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη, ανάγκη για απεγκλωβισμό από την αδράνεια και την μεμψιμοιρία και τη στροφή προς την αγωνιστικότητα, την ενεργό εμπλοκή των νέων στην οικονομική και κοινωνική ζωή, με οδοδείχτη τις διαχρονικές αξίες του ελληνισμού

Απώτερος στόχος:

-       Η διάπλαση ενεργών πολιτών, κριτικά σκεπτόμενων, κοινωνικά ευαίσθητων και δημιουργικών πολιτών,  που να μπορούν να ανταποκριθούν στα νέα οικονομικά και  κοινωνικά δεδομένα που προκάλεσε η οικονομική κρίση, με στόχο τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και το σεβασμό στα πολιτικά, ανθρώπινα και δημοκρατικά δικαιώματα και την υλοποίηση των εθνικών στόχων.

-       Η υλοποίηση των εθνικών οραμάτων και στόχων και η έξοδος από την κρίση στο πλαίσιο μιας νέας Ευρώπης των πολιτών, δημοκρατικής και αλληλέγγυας.

 

Ενδεικτική διατύπωση του θέματος:

Η ανάληψη της Προεδρίας της ΕΕ από την Ελλάδα σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από την (παγκόσμια) οικονομική κρίση αποτελεί σημαντική πρόκληση για τον Ελληνισμό.

Σε δοκίμιό σας να αναλύσετε πώς ο μακραίωνος δημοκρατικός και αγωνιστικός χαρακτήρας του Ελληνισμού μπορεί στις μέρες μας να αποτελέσει τον οδοδείχτη για την οικοδόμηση και υλοποίηση ενός νέου ευρωπαϊκού οράματος για μια κοινωνία ανθρωπιάς και αλληλεγγύης, που να στηρίζεται στον ενεργό πολίτη και στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.                    

 Ενδεικτικό σχεδιάγραμμα 

(δυστυχώς δεν μπορώ εδώ να το δώσω σχηματικά όπως το έδωσα στους μαθητές μου, ελπίζω όμως να γίνει κατανοητή η σχέση ανάμεσα στα επιμέρους "αόρατα κουτάκια")

ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ  

Παγκοσμιοποίηση - οικονομική κρίση

Οι οικονομικοί δείκτες αντικατέστησαν την αξία της ζωής

Μονομερής ανάπτυξη, ατομικισμός, η παγκόσμια και η ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή θέτει οικονομικές προτεραιότητες που πλήττουν τους πολίτες, λαμβάνονται μέτρα λιτότητας εις βάρος των ανθρώπων

Αύξηση του τέταρτου κόσμου: νησίδες αφθονίας σε πελάγη δυστυχίας, υψηλά ποσοστά ανεργίας, νέα μεταναστευτικά ρεύματα - πολυπολιτισμική κοινωνία χωρίς συνοχή – κοινωνία σε κρίση – βίαιες εξεγέρσεις πολιτών – φόβος ανησυχία για το μέλλον – απαισιοδοξία / αδιέξοδα των νέων

Καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων   Κρίση δημοκρατίας       Απώλεια κοινωνικής συνοχής

Η ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ ΑΠΑΙΤΕΙ

• Ένα νέο κοινωνικό μοντέλο με πυρήνα την ανθρωπιά και την υγιή αλληλεγγύη

• Επιστροφή στο ανθρωπιστικό ιδεώδες και την ενεργό πολιτότητα

  Στροφή της πολιτικής των κρατών προς τον άνθρωπο και το σεβασμό των δικαιωμάτων του

  Αλλαγές στα εκπαιδευτικά συστήματα των χωρών-μελών της ΕΕ

αξίες ενεργού πολίτη
δεξιότητες διά βίου μάθησης

 Πιο αναλυτικά:

Προκλήσεις ελληνικής προεδρίας

Σημασία της συμμετοχής της Ελλάδας στα ευρωπαϊκά δρώμενα

Προώθηση ευρωπαϊκού ιδεώδους συνυφασμένου με το ελληνικό ιδεώδες

Έμφαση της πολιτικής προς τον άνθρωπο, τις κοινωνικές αξίες, την κοινωνική συνοχή, την κοινωνική δικαιοσύνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα

Ευρώπη των πολιτών για τους πολίτες και όχι για τους επενδυτές

Ελλάδα και Ευρώπη της αλληλεγγύης, της ανάπτυξης, της δημοκρατίας

  Ανθρωπιστική παιδεία/πολιτισμός

Διαχρονικές αξίες του Ελληνισμού:

αξία στον άνθρωπο, σεβασμός, μέτρο, υπευθυνότητα, ήθος χρηστού πολίτη, εντιμότητα, δημιουργικότητα, σεβασμός στο νόμο, φιλαλληλία, ανθρωπιά, αλληλεγγύη, κοινωνική προσφορά, εσωτερική ελευθερία, διάλογος,  αγωνιστικότητα, αυτοθυσία, δημοκρατία, ενεργός πολίτης

Στόχος:

συμμετοχή των πολιτών στα κοινά

πολίτες ελεύθεροι και δημοκρατικοί που να συνδιαμορφώνουν την πολιτική του κράτους / των κρατών

  ώστε να μπορέσει να υλοποιηθεί:

Νέο (ευρωπαϊκό) όραμα για μια κοινωνία ανθρωπιάς και αλληλεγγύης

ευημερίας, κοινωνικής συνοχής, σεβασμού στα δικαιώματα των πολιτών, για μια ανθρώπινη και δημοκρατική κοινωνία.

Υλοποίηση εθνικού οράματος για έξοδο από την κρίση

Είδος της έκθεσης: Δοκίμιο

Το δοκίμιο αποτελεί υβρίδιο μεταξύ λογοτεχνίας και επιστημονικού λόγου. Αποτελεί κείμενο πειθούς ή/και προβληματισμού, με προσωπικό τόνο, το οποίο μπορεί να ακολουθεί συγκεκριμένη αποδεικτική πορεία (αποδεικτικό δοκίμιο, π.χ. Τερζάκη) για να αποδείξει μια θέση/άποψη ή μπορεί να ακολουθεί πιο ελεύθερη δομή, κυρίως για να προκαλέσει στον αναγνώστη προβληματισμό σε σχέση με θέματα που απασχολούν το συγγραφέα (βλ. λογοτεχνικά δοκίμια Σεφέρη ή Ελύτη). Η λέξη δοκίμιο σημαίνει “δοκιμή”, απόπειρα δηλαδή πειθούς και πρόκλησης προβληματισμού. Θεωρείται ένα από τα πιο ενδιαφέροντα και δύσκολα είδη γραπτού λόγου.

Α. Τι πρέπει να προσέχουμε όταν γράφουμε ένα δοκίμιο

Επικοινωνιακός λόγος: Ο συγγραφέας του δοκιμίου δεν απευθύνεται σε ένα συγκεκριμένο δέκτη (όπως π.χ. στην επιστολή), ούτε σε συγκεκριμένο κοινό (όπως στην ομιλία) σε συγκεκριμένη περίσταση επικοινωνίας (π.χ. Συνέδριο). Το δοκίμιο γράφεται για να διαβαστεί ως γραπτό κείμενο και όχι για να ακουστεί ως προφορικός λόγος. Γι’ αυτό και πρέπει να αποφύγετε τις συνήθεις φράσεις του επικοινωνιακού λόγου που χρησιμοποιεί η επιστολογραφία ή η ομιλία, να αποφύγετε το ύφος και τα στοιχεία του προφορικού λόγου, και φυσικά να μη χρησιμοποιήσετε προσφώνηση ούτε επιφώνηση.

Τρόποι πειθούς: Πρέπει να καταφέρετε να πείσετε τον αναγνώστη σας, αξιοποιώντας κατάλληλη επιχειρηματολογία και να τον προβληματίσετε παρουσιάζοντας με ενδιαφέρον τρόπο τα θέματα που απασχολούν τη δική σας σκέψη. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και άλλους τρόπους πειθούς, πέραν της επίκλησης στη λογική, με μέτρο και προσοχή. Επίκληση στο συναίσθημα με σύντομη περιγραφή ή αφήγηση, εικόνες, συγκινησιακό λόγο, ρητορικά ερωτήματα, επίκληση στην αυθεντία (εκεί όπου είστε βέβαιοι για το “ποιος” είπε “τι”), επίκληση στο ήθος για να προβάλετε το θετικό πρότυπο συμπεριφοράς, σύμφωνα με το θέμα.

Το ύφος αυτής της έκθεσης πρέπει να είναι οπωσδήποτε επίσημο και σοβαρό, με όσο το δυνατό περισσότερο δικό σας προσωπικό τόνο.

Όπως και σε όλα τα είδη επικοινωνιακού λόγου πρέπει να προσέχετε τα εξής:

-       Οτιδήποτε γράφετε, πρέπει να το τεκμηριώνετε με σαφήνεια και ακρίβεια.

-       Να αποφεύγετε τις μεγαλόστομες εκφράσεις και το μακροπερίοδο λόγο.

-       Να γράφετε θεματικές προτάσεις/περιόδους σε κάθε παράγραφο και να τις αναπτύσσετε στη συνέχεια χρησιμοποιώντας ποικιλία μεθόδων.

Τι πρέπει να προσέξετε σχετικά με το θέμα και τη δομή της έκθεσής σας

-       Η οργάνωση του δοκιμίου σας θα γίνει με βάση το ακριβές θέμα που θα σας δοθεί. Θα δώσετε έμφαση σε αυτά που ζητά το θέμα και όχι σε όλα όσα ξέρετε. Η αποδεικτική πορεία που θα επιλέξετε – προσέχοντας τη διατύπωση του θέματος – θα καθορίσει τη σειρά με την οποία θα στηρίξετε τις θέσεις σας. Δεν υπάρχει μία αποδεικτική πορεία. Αρκεί τα υποκεφάλαια της έκθεσής σας να πείθουν με ικανοποιητικά τεκμήρια και επιχειρήματα και να παρουσιάζουν λογική συνοχή μεταξύ τους. Βεβαίως το ευκολότερο είναι, αφού κατανοήσετε τα ζητούμενα του θέματος και ξεκαθαρίσετε ποια στοιχεία θεωρούνται ως δεδομένα, να ακολουθήσετε την πορεία με την οποία έχει διατυπωθεί το θέμα.

v    Ο πρόλογός σας μπορεί να είναι μια αναδιατύπωση του θέματος με τρόπο που να διαχωρίζονται και να συνδέονται οι άξονές του, με τη σειρά που θα ακολουθήσετε, ή μπορεί να είναι πιο πρωτότυπος (π.χ. λόγια μιας προσωπικότητας ή κάποιοι στίχοι ή αναφορά στο έργο μιας μεγάλης προσωπικότητας, πάντοτε σχετικά με το θέμα).

Β. Τι πρέπει να προσέξετε ως προς το ιδεολογικό περιεχόμενο της έκθεσής σας

·       Είναι σημαντικό εάν συγκρίνετε το παρελθόν με το παρόν να είστε συγκεκριμένοι όσον αφορά το χρόνο και προσεκτικοί όσον αφορά το ιστορικό-κοινωνικό περίγραμμα, για να μη συγκρίνετε πράγματα που δε συγκρίνονται και για να μην οδηγηθείτε σε αφορισμούς (π.χ. ο θεσμός της δουλείας στην αρχαιότητα δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται κάτω από το ίδιο πρίσμα με σύγχρονα ανάλογα φαινόμενα, γιατί όλα τα κοινωνικά δεδομένα είναι διαφορετικά). Κατά συνέπεια, όταν συγκρίνετε, πρέπει να αιτιολογείτε τις συγκρίσεις σας, με αναφορές σε επιτεύγματα του πολιτισμού και τις αξίες πάνω στις οποίες στηρίζεται.

·       Είναι απαραίτητο στην έκθεσή σας, κυρίως όταν αναφέρεστε στον ελληνισμό και την προσφορά του, να φανεί ότι σέβεστε τον πολιτισμό, το χαρακτήρα και τα έργα, την ιστορική παρουσία των άλλων λαών, ότι θεωρείτε ισότιμους όλους τους πολιτισμούς στις διάφορες εκφάνσεις τους. Αυτό φυσικά δε σημαίνει ότι αισθάνεστε λιγότερο περήφανοι για τον πολιτισμό του δικού μας λαού, που πηγάζει μέσα από την ιστορία μας.

·       Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να φανεί σε αυτά που γράφετε ότι στην εποχή μας η ισότιμη αντιμετώπιση των ανθρώπων, ανεξαρτήτως φύλου, φυλής, εθνότητας, θρησκείας, κοινωνικής τάξης, καταγωγής κτλ. – αποτελεί όχι μόνο θεμιτό στόχο, αλλά και βασική αρχή του ευρωπαϊκού κόσμου. Και τούτο γιατί μόνο στηριζόμενη σε αρχές ισότητας των ανθρώπων και των λαών η σημερινή κοινωνία θα μπορέσει να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα της παγκοσμιοποίησης και της πολυπολιτισμικότητας, ώστε να γίνει εφικτό το όραμα της ειρήνης, στον τόπο μας και παντού.

·       Εάν το θέμα σας επικεντρωθεί στην Κύπρο, να είστε προσεκτικοί ώστε να μην εκφράσετε απόλυτες θέσεις (όπως εκφράζονται συχνά για πολιτικές σκοπιμότητες), όποιες κι αν είναι αυτές. Κυρίως όσον αφορά ζητήματα της πρόσφατης ιστορίας, για τα οποία δεν έχετε επαρκή ιστορικά στοιχεία, είναι καλό να αποφύγετε τις απόλυτες θέσεις, αλλά να δείξετε μέσα από τη δική σας στάση τη σημασία του διαλόγου, της αναζήτησης των διαφορετικών αιτιών που κινούν τα νήματα της ιστορίας, καθώς επίσης και να κρατάτε την απαραίτητη απόσταση ανάμεσα στο τι έγινε στο παρελθόν και τι συμβαίνει σήμερα. Εννοείται πως η αρμονική συνύπαρξη ανάμεσα στους ανθρώπους και η αρμονική συμβίωση του κυπριακού λαού στο σύνολό του, δεν αντιτίθενται στη διεκδίκηση του δικαίου του κυπριακού λαού με βάση τις αρχές του διεθνούς δικαίου. Γεγονός αδιαμφισβήτητο είναι ότι μέρος της πατρίδας μας παραμένει κατακτημένο από ξένα στρατεύματα, ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα συνεχίζουν να καταπατούνται, ότι η τουρκική εισβολή άφησε πληγές στις ψυχές των ανθρώπων. Να είστε, όμως, προσεκτικοί ώστε τα συναισθήματα να μην πνίγουν τη λογική. Εξάλλου το θέμα της έκθεσής σας δε ζητά να αξιολογήσετε το παρελθόν και να αποδώσετε ευθύνες, αλλά στρέφει το βλέμμα στο μέλλον (χωρίς να σημαίνει ότι σβήνει το παρελθόν), με στόχο την αναζήτηση του πολύτιμου αγαθού της ειρήνης, μακριά από φανατισμούς και με συνείδηση της σημερινής και μελλοντικής ευθύνης όλων για το καλό του τόπου μας και όλου του κυπριακού λαού. Όποια κι αν είναι γενικότερα η θέση σας, να θυμάστε ότι με την έκθεση δεν κάνουμε πολιτική αλλά φερόμαστε ως πολίτες. Με ιστορική μνήμη και συνείδηση, με ευρύτητα πνεύματος, με αντίληψη για το παρόν και όραμα για το μέλλον, χωρίς φανατισμούς και δογματισμούς, με ευαισθησίες, λογική και υπευθυνότητα.

Γενικότερη συμβουλή: Μπορείτε να αξιοποιήσετε, πέραν των πιο πάνω πληροφοριών, πηγών και απόψεων που σας δόθηκαν και άλλες πηγές που έχετε διαβάσει. Είναι καλό να δώσετε δικές σας εισηγήσεις, μέσα από εμπειρίες, βιώματα και γνώσεις, εφόσον το θέμα προσφέρει ένα ευρύ πεδίο προβληματισμού.

Ενισχυτικά κείμενα:

Λόγια φιλοσόφων του Διαφωτισμού

·       Τα ισχυρότερα μέσα για την εδραίωση της δημοκρατίας είναι οι αγώνες με τους οποίους οι διάφορες κοινωνικές τάξεις επιζητούν την ισότητα των δικαιωμάτων και τη δικαιοσύνη. (Βικό)

·       Δεν απευθύνομαι πια στους ανθρώπους. Σε σένα απευθύνομαι Θεέ όλων των όντων, αιώνιε και δημιουργέ του σύμπαντος… Δε μας έδωσες την καρδιά για να αλληλομισούμαστε και χέρια για να πνίγει ο ένας τον άλλο. Δώσε τη δυνατότητα να αλληλοβοηθούμαστε, για να σηκώνουμε το βάρος μιας ζωής δύστυχης και παροδικής. Δώσε, οι μικρές διαφορές ανάμεσα στα ρούχα που σκεπάζουν τα αδύνατα σώματά μας, ανάμεσα στις διαλέκτους μας που είναι ανεπαρκείς, ανάμεσα σε όλες τις γελοίες συνήθειές μας, ανάμεσα σε όλους τους ατελείς νόμους μας, ανάμεσα στις ιδέες μας που είναι πολλές φορές λαθεμένες, ανάμεσα στην κατάστασή μας που είναι τόσο διαφορετική στον καθένα μας, αλλά τόσο ίση μπροστά σου, όλες αυτές οι μικρές διαφορές που ξεχωρίζουν τα όντα που ονομάζονται άνθρωποι, δώσε να μη γίνουν σημάδια μίσους και καταδίωξης. Δώσε, ώστε αυτοί που ανάβουν κεριά μέρα μεσημέρι για να σε λατρέψουν, να ανέχονται αυτούς, που αρκούνται στο φως του ήλιου σου. Δώσε, ώστε αυτοί που φορούν ένα άσπρο ράσο για να δείξουν ότι πρέπει να σε αγαπούν, να μη μισούν αυτούς που ισχυρίζονται το ίδιο πράγμα φορώντας ένα μαύρο ράσο. Βολταίρος (Γάλλος Φιλόσοφος του Διαφωτισμού)

·       Τα ελαττώματα και οι καταχρήσεις της κοινωνίας οφείλονται στην ανισότητα που υπάρχει ανάμεσα στους ανθρώπους. (Ζ.Ζ. Ρουσσώ)

·        “Ύβρις φυτεύει τύραννον”*, είπεν ένας από τους ποιητάς μας. Αι κατά μέρος υβριστικαί υπεροψίαι, καταφρονήσεις και ανισότητες πολίτου προς πολίτην, φυτεύουν, ποτίζουν και ριζώνουν τους τυράννους. (Αδαμάντιος Κοραής)

* Εννοεί τον Αισχύλο

Από τον Αποχαιρετισμό του Γιάννη Ρίτσου

·  Κανένας δεν υπάρχει μόνος χωρίς τη βοήθεια του άλλου.

·  Η αρετή μας είναι η αμοιβαία μας χρησιμότητα.

·  Εδώ δεν είναι ακατόρθωτη η αδελφοσύνη για μας και για όλους.

  

Από την τραγωδία του Ευριπίδη Εκάβη (μετάφραση Κ.Χ. Μύρη)

ΕΚΑΒΗ:

Ο λόγος των αδυνάμων δεν φτάνει πουθενά, των δυνατών ο λόγος επιβάλλεται

Από τη Σαλαμίνα της Κύπρος του Γιώργου Σεφέρη

τη γνώμη των δυνατών ποιος θα μπορέσει να γυρίσει, ποιος θα μπορέσει ν’ ακουστεί;

καθένας χωριστά ονειρεύεται, και δεν ακούει το βραχνά των άλλων

Από την Αριάγνη του Στρατή Τσίρκα

Γιατί σκάβετε ένα χαντάκι και χωρίζεστε; Εκεί που είναι ο πόνος και τα δάκρυα, εκεί δεν είναι ο άνθρωπος;