Τόπος : Αίγυπτος –
Κάιρο – σκηνή στο σπίτι της οικογένειας Σαρίδη
Πρόσωπα : (α) Παρόντες στη
σκηνή: Διονύσης (πατέρας), Αριάγνη (μητέρα), Σταμάτης
(δεύτερος γιος, στρατιώτης), Σιμωνίδης (ξένος - φίλος Μιχάλη, τραυματίας),
Νίκος (μαθητής Δημοτικού)
(β) Απόντες:
Μιχάλης (μεγάλος γιος, στρατιώτης), Ουρανία, Καλλιόπη (υπάλληλοι γραφείου)
Χρόνος :
Παρόν : Β’ παγκόσμιος πόλεμος
(σκηνή στο σπίτι της οικογένειας Σαρίδη)
Παρελθόν :
α) αφήγηση Διονύση (απεργία : μετά το τέλος του Α’ παγκόσμιου πολέμου ~
1920)
β) εσωτερικός μονόλογος Αριάγνης
(αρρώστια Ουρανίας – αρχές μεσοπολέμου)
Μέλλον : "Προφητικός"
μονόλογος Αριάγνης
Ερώτηση
/ ενδεικτική απάντηση διαγωνίσματος / εξετάσεων
Να
παρουσιάσετε τις απόψεις που εκφράζονται από τα διάφορα πρόσωπα στα πιο πάνω
αποσπάσματα (Διονύσης, Σταμάτης,
Αριάγνη, ξένος) και να τις σχολιάσετε ως προς την ηθική τους διάσταση.
Διονύσης :
Ο Διονύσης υποστηρίζει πως οι ντόπιοι δεν έχουν καμία θέση στις απεργίες των
Ευρωπαίων εργαζομένων, γι’ αυτό και δεν έπρεπε να κληθούν να συμμετάχουν στην
απεργία. (Εξάλλου, η απεργία δεν έγινε για κοινά αιτήματα όλων των εργαζομένων,
αλλά με το αίτημα της απόλυσης των ντόπιων γκαρσονιών. Στην ουσία ο Διονύσης
οργάνωσε μαζί με τους Έλληνες και Ιταλούς εργαζόμενους στα ζαχαροπλαστεία μιαν
απεργία ενάντια στους ντόπους, υποκινούμενοι τόσο από την ανησυχία τους για το
δικό τους εργασιακό καθεστώς, όσο
και από ρατσιστικά συναισθήματα.) Υποστηρίζει επίσης πως ποτέ δεν πρέπει να
γίνει συγχώνευση των σωματείων, ενώ θεωρεί πως οι Ευρωπαίοι (περιλαμβανομένων
και των Ελλήνων εργαζομένων) έχουν κάθε δικαίωμα να εκμεταλλεύονται τους
ντόπιους. Πιστεύει ότι είνι φυσικό τα γκαρσόνια να έχουν τους ιθαγενείς ως
« δικούς τους υπηρέτες ». Εκφράζει θαυμασμό απέναντι στο Μίστερ
Μπράουν, γιατί δεν έχει αντιληφθεί την ύπουλη πολιτική που εφαρμόζει. Επίσης
χαρακτηρίζει τους Ευρωπαίους που συναναστρέφονται τους ντόπιους ως
« ξεπεσμένους ». Τέλος, διακατέχεται από κοινωνικό ρατσισμό, αφού
υποστηρίζει πως οι εργάτες είναι κατώτεροι από τα γκαρσόνια.
Σταμάτης :
Συμφωνεί με τις απόψεις του πατέρα του, και επιπλέον προσθέτει πως « ο
ντόπιος θέλει κουρπάτζι για να σε φοβάται ». Είναι δηλαδή υποστηρικτής της
άσκησης βίας καθώς και του εκφοβισμού αυτών που θεωρεί κατώτερους. Δεν είναι
ρατσιστής μόνο με λόγια, αλλά και με πράξεις.
Ξένος :
Υποστηρίζει πως όταν οι εργάτες διεκδικούν από κοινού τα δικαιώματά τους, χωρίς
να χωρίζονται ανάλογα με τη φυλετική ή τη θρησκευτική τλους προέλευση, μπορούν
να διεκδικήσουν με επιτυχία τα αιτήματά τους για τα εργασιακά τους δικαιώματα.
Υποστηρίζει επίσης τη συγχώνευση των σωματείων, και αντιλαμβάνεται πως
« το διαίρει και βασίλευε » που επέβαλαν οι Άγγλοι είναι μόνο προς
όφελος των αφεντικών.
Αριάγνη :
Η Αριάγνη, χωρίς να μιλά, εκφράζει με τις κινήσεις της την αντίθεσή της
απέναντι στις απόψεις του Διονύση και του Σταμάτη. Απορρίπτει τη βία και το
ρατσισμό, καθώς πιστεύει πως οι άνθρωποι είναι ίσοι, γιατί πονούν, υποφέρουν,
αγωνίζονται και χαίρονται με τα ίδια πράγματα. Διαφωνεί με το διαχωρισμό των
ανθρώπων και διακατέχεται από μια πανανθρώπινη αντίληψη ισότητας.
Σχόλιο :
ο Διονύσης και Σταμάτης, δηλητηριασμένοι από ρατσιστικά συναισθήματα, φέρονται
απάνθρωπα και ανέντιμα στους ντόπιους, αναιρώντας κάθε έννοια ηθικής, ακόμη και
όταν διεκδικούν εργασιακά δικαιώματα. Χωρίζουν τους ανθρώπους ανάλογα με το
χρώμα, τη φυλή, τη θρησκεία και την κοινωνική τους θέση, και δεν κατανοούν ούτε
τη δική τους θέση ανάμεσα στους άλλους, ούτε ότι οι πραγματικές ανθρώπινες
σχέσεις στηρίζονται στην ισότιμη αντιμετώπιση των συνανθρώπων σου. Ο Διονύσης και
ο Σταμάτης είναι ηθικά απαράδεκτοι.
Αντίθετα,
η Αριάγνη και ο ξένος είναι πρόσωπα ηθικά αποδεκτά. Ο μεν ξένος, ως
συνειδητοποιημένος αριστερός και συνδικαλιστής, διακατέχεται από ένα
πανανθρώπινο αίσθημα δικαιοσύνης, η δε Αριάγνη, διαθέτει μια πηγαία καλοσύνη
και ανθρωπιά, που την οδηγεί σε μια πανανθρώπινη ηθική συνείδηση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου